Qua 5 năm thực hiện Đề án "Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017 - 2021"; dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Ban Chỉ đạo Đề án 1133 của tỉnh, Bộ Chỉ huy Bô đội biên phòng tỉnh, Thường trực Thành ủy, HĐND, UBND thành phố; sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong Hội đồng phối hợp PBGDPL và các ban ngành, đoàn thể địa phương, sự đồng tình của nhân dân. Quá trình triển khai thực hiện Đề án đã phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, vai trò trách nhiệm của các cấp, các ngành, đoàn thể và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, huy động mọi nguồn lực, đề cao ý thức chủ quyền quốc gia, ý thức thượng tôn pháp luật... góp phần nâng cao nhận thức hiểu biết pháp luật và chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân. Do đó, tình hình chấp hành pháp luật trong cán bộ, nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực; tình hình an ninh nông thôn ổn định, quần chúng nhân dân tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, an ninh vùng biển, giữ vững ổn định ANCT, TTATXH phục vụ cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của các xã, phường đơn vị quản lý.

Phòng Tư pháp (cơ quan Thường trực của Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố) luôn thực hiện tốt chức năng tham mưu và phối hợp chặt chẽ với Đồn Biên phòng Nhật Lệ, các ban, ngành và chính quyền các xã, phường biên giới bám sát yêu cầu nhiệm vụ, mục tiêu, nội dung, tiến độ thời gian để xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện Đề án với nhiều hình thức đa dạng. Các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương, Phòng Văn hóa - Thông tin, Đài Truyền thanh - Truyền hình đã phối hợp chặt chẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, chuyển tải quan điểm, chủ trương đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước tới đông đảo cán bộ và nhân dân trên địa bàn bằng các bài viết, tin tức, hình ảnh, phóng sự, tài liệu sinh động.

Hội đồng phối hợp PBGDPL, Đồn Biên phòng Nhật Lệ, các địa phương, cơ quan ban ngành, đoàn thể đã phối hợp, tổ chức 75 hội nghị, 575 buổi tuyên truyền, phổ biến GDPL có hơn 17.500 lượt người tham gia, tuyên truyền lưu động được hơn 400h, cấp phát hơn 25.000 tờ gấp tuyên truyền; tổ chức 20 lượt sân khấu hóa tuyên truyền; phối hợp xây dựng 35 phóng sự, đưa 150 tin bài phản ánh các hoạt động tuyên tuyền, phổ biến GDPL trên các phương tiện thông tin đại chúng của TW và địa phương... Nội dung tuyên truyền, phổ biến cơ bản là: Công ước Liên Hợp quốc về Luật biển 1982, Luật biển Việt Nam; Luật bảo vệ môi trường; Luật Quốc phòng năm 2005; Luật Thủy sản Việt Nam; Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015; Luật Bầu cử Quốc hội và HĐND năm 2015, Luật biên giới quốc gia; Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015; Nghị định số 71/2015/NĐ-CP, ngày 03/9/2015 của Chính phủ "Về quản lý hoạt động của người, phương tiện trong khu vực biên giới biển của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam"; Nghị định 30/2010/NĐ-CP, ngày 29/3/2010 về huy động tàu thuyền và phương tiện dân sự tham gia bảo vệ chủ quyền vùng biển; Nghị định số 42/2019/NĐ-CP, của Chính phủ "Về xử lý VPHC trong lĩnh vực thủy sản"; các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19...

Bên cạnh đó, thông qua hoạt động công tác chuyên môn của cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang thành phố, Đồn Biên phòng Nhật Lệ, hoạt động của các Tổ tư vấn pháp luật, Tổ hòa giải, Tổ đoàn kết khai thác hải sản trên biển, các nghiệp đoàn nghề cá của các xã, phường biên giới biển để đến từng hộ dân, từng phương tiện để tuyên truyền, phổ biến, phát tờ rơi, tờ gấp tuyên truyền PBGDPL cho cán bộ, nhân dân trên địa bàn; kịp thời tuyên truyền những chủ trương, chính sách của Nhà nước, động viên ngư dân vươn khơi bám biển khai thác thủy hải sản, khẳng định chủ quyền trên biển của Việt Nam, đồng thời vận động ngư dân cung cấp những nguồn tin liên quan đến các hoạt động xâm nhập, sử dụng chất nổ khai thác thủy hải sản, đánh bắt trái trái tuyến trong vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, các hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại trên biển cho lực lượng chức năng, BĐBP phát hiện, xử lý kịp thời.

Hằng năm, bám sát các Kế hoạch thực hiện Đề án của UBND thành phố, Hội đồng phối hợp PBGDPL, Phòng Tư pháp, các ban, ngành chức năng và chính quyền các xã, phường biên giới biển và Đồn Biên phòng Nhật Lệ đã làm tốt công tác tham mưu thực hiện tốt việc đầu tư mua sắm vật tư thiết bị phục vụ công tác tuyên truyền, PBGDPL; xây dựng tủ sách, ngăn sách, túi sách pháp luật, in ấn tài liệu, biên soạn đề cương tuyên truyền, cụ thể: Phòng Tư pháp, các cơ quan, đơn vị và chính quyền các xã, phường đã tiếp nhận, cấp phát 50 đầu sách pháp luật với số lượng 5.000 cuốn, in ấn hơn 20.000 tờ gấp tuyên truyền các loại, 2.000 đĩa DVD "Tuyên truyền phổ biến GDPL cho cán bộ, nhân dân biên giới, hải đảo giai đoạn 2017 - 2021" phục vụ tốt công tác PBGDPL cho cán bộ và nhân dân ở khu vực biên giới biển trên địa bàn thành phố.

Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố, Chi hội Luật gia, Tổ tư vấn pháp luật của các xã, phường biên giới biển, Tổ cán bộ giảng dạy chính trị, PBGDPL thuộc lực lượng vũ trang thành phố và Đồn Biên phòng Nhật Lệ thường xuyên được củng cố, kiện toàn đảm bảo đủ về số lượng, chất lượng, hoạt động theo Quy chế, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong quá trình tổ chức các hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ và phối hợp với cơ quan chuyên môn cấp trên tăng cường công tác trợ giúp pháp lý lưu động tại xã, phường, thôn, tổ dân phố và tuyên truyền thông qua hoạt động hòa giải trên địa bàn biên giới biển thuộc thành phố. Đến nay, trên địa bàn 03 xã, phường biên giới biển có 03 Tổ tư vấn pháp luật với 31 thành viên; 20 Tổ hòa giải với hơn 100 thành viên và 03 Chi hội Luật gia trực thuộc Hội Luật gia Thành phố và 01 của Đồn Biên phòng Nhật Lệ... đã phát huy hiệu quả trong quá trình triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư.

Tổ chức các hội nghị tuyên truyền tập trung; tuyên truyền lưu động, sử dụng phương tiện chuyên dụng để tuyên truyền; tuyên truyền nhỏ lẻ đến từng người dân; tăng cường công tác tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh; thông qua hoạt động tổ tư vấn PBGDPL, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư công tác giáo dục tại các nhà trường; lồng ghép các cuộc họp của các tổ chức đoàn thể, các hội thi, lễ hội truyền thống, kết hợp các buổi hội họp, sinh hoạt, hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt cộng đồng của các thôn, tổ dân phố, các khu dân cư... để tuyên truyền PBGDPL các văn bản pháp luật cho cán bộ và nhân dân trên địa bàn.

Nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền, PBGDPL đã được Hội đồng phối hợp PBGDPL, các lực lượng, các địa phương, đơn vị thường xuyên đổi mới; kết hợp các buổi hội họp, sinh hoạt, hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt cộng đồng để tuyên truyền PBGDPL; lồng ghép trong các hội nghị bồi dưỡng kiến thức pháp luật, tham gia các cuộc thi viết tìm hiểu Hiểu pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Duy trì hiệu quả các Tổ tư vấn pháp luật tại các xã, phường biên giới; thực hiện hiệu quả "Ngày pháp luật nước Cộng hòa XHCN Việt Nam". Hằng năm, Đồn Biên phòng Nhật Lệ đã làm tốt công tác tham mưu cho UBND thành phố ra quyêt định công nhận các tập thể, cá nhân tham gia phong trào “Quần chúng tham gia bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” theo Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ, gắn với các phong trào, như: “Bảo vệ An ninh Tổ quốc”, “Toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm”, “Toàn dân tham gia phòng, chống dịch Covid-19 và xuất, nhập cảnh trái phép”..., góp phần quan trọng nâng cao năng lực quản lý nhà nước về biên giới quốc gia, giữ vững ANCT, TTATXH, xây dựng khu vực biên giới biển hòa bình, ổn định, phát triển.

Các lực lượng vũ trang thành phố (Công an, Quân sự, Biên phòng) đã tăng cường các hoạt động tuần tra, bảo vệ chủ quyền vùng biển, trên sông; kiểm soát các bến neo đậu tàu thuyền của ngư dân để kết hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức, như: tập trung theo từng nhóm đối tượng hoặc đến từng phương tiện để tuyên truyền. Bên cạnh đó, các xã, phường biên giới biển đã phối hợp chặt chẽ với Đồn Biên phòng Nhật Lệ và một số cơ quan đơn vị duy trì tương đối tốt hoạt động tủ sách pháp luật và “Ngày pháp luật Việt Nam” tại địa phương và cơ quan, đơn vị. Tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, phong trào “Quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và các cuộc vận động, hoạt động văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh ở khu vực biên giới biển. Xây dựng, phát huy hiệu quả hoạt động 143 tổ/671 cá nhân tham gia "Tổ tự quản an ninh trật tự thôn, tổ dân phố"; vận động 21 chủ tàu thuyền đăng ký tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo theo Nghị định 30/CP của Chính phủ (03 tàu tăng cường cho Hải quân vùng 3 và 9 tàu cho vùng biển của tỉnh, 9 tàu dự bị); xây dựng 07 bến bãi an toàn/20 tổ/108 tàu thuyền tham gia "Tổ an ninh trật tự bến, bãi, khu neo đậu tàu thuyền"; 20 tổ/118 tàu/1.233 thuyền viên tham gia "Tổ tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trên biển"... đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng, bổ sung hoàn thiện và tổ chức thực hiện tốt các quy ước, hương ước của cộng đồng dân cư, giáo dục, thuyết phục quần chúng nhân dân chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương; tích cực tham gia đấu tranh phòng chống, tổ giác tội phạm và tề nạn xã hội trên địa bàn biên giới, vùng biển. Trong đợt bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021 - 2026, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn 03 xã phường biên giới biển được giữ vững, quần chúng nhân dân (cử tri) đã phát huy quyền và nghĩa vụ của công dân, đi bầu cử đạt tỷ lệ cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được thì quá trình thực hiện Đề án còn tồn tại một số hạn chế, như: Công tác phối hợp giữa các cơ quan trong Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố và các ban, ngành, đoàn thể, cấp ủy chính quyền địa phương trong quá trình thực hiện Đề án có lúc chưa chặt chẽ, chưa có chiều sâu. Việc lồng ghép quá trình thực hiện Đề án với các chương trình khác như "Ngày pháp luật", Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, Chương trình “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” có thời điểm chưa hiệu quả. Lực lượng, phương tiện, vật chất, trang bị phục vụ Đề án ở cấp cơ sở còn hạn chế. Đội ngũ làm công tác tuyên truyền PBGDPL chưa được đào tạo cơ bản, kiến thức pháp lý, biên soạn giáo án, tài liệu tuyên truyền có nội dung chưa sâu, chưa sát thực tế từng đối tượng, kỹ năng tuyên truyền, thuyết trình có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu.

Để khắc phục những hạn chế trên, thời gian tới, Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố cần tiếp tục tham mưu cho UBND thành phố tiếp tục duy trì và thực hiện Đề án "Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo” trong giai đoạn mới. Gắn thực hiện nhiệm vụ PBGDPL với quán triệt, thực hiện tốt “Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Chú trọng tuyên truyền PBGDPL các nội dung liên quan đến nhiệm vụ QP-AN, quản lý và bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới biển, tổ chức các hoạt động quản lý nhà nước, giám sát và thực thi pháp luật, tư vấn pháp lý... tại các địa phương. Nhằm tuyên truyền cho cán bộ và nhân dân ở địa bàn biên giới, vùng biển nhận thức đầy đủ, kịp thời các văn bản pháp luật, từ đó nêu cao ý thức trách nhiiệm tự giác chấp hành. Đặc biệt giúp các chủ phương tiện đường thủy, thuyền viên đi biển được an toàn thuận lợi, chấp hành đúng quy định của pháp luật trong nước và luật pháp quốc tế.